“მუჰაჯირობაში ამბაეფეში ოხოქთობა დიდო გონტალერი რენ!”
(გოწოთქვალა: ანდღანერი მუსაჶირი ჩქიმი ეშრეჶ ჲილმაზი რენ. ეშრეჶ ჲილმაზი რენ დობადონა ჩქინიში გამანთანერეფეშენ; მაგამანთანე, შაირი, მჭარუ, თერჯუმაი, ჩქიმი მჯვეში მანებრაფეშენ; ნამთინი პლატჶორმაფეს ართოთ ვორტით. ეშრეჶ ჲილმაზი კალა არ ინტერვიუ დოპი. სქიდალა მუშიშენ; შიირეფე მუშიშენ, მაკალეფე მუშიშენ, თერჯუმეფე მუშიშენ დო კულტურული ნოჩალიშეფე მუშიშენ ბღარღალით. ალი იჰსან აქსამაზი)
+
ალი იჰსან აქსამაზი: მუ იყვენ, წოხლე თქვან გიჩინათ. სონური რეთ? სო დო მუნდეს დიბადით? ნამუ ნწოფულაფეს, მუნდეს იგურით? მუ მესლეღი გიღუნან? დობადონა ჩქინიში ნამუ ნოღაფეს იჩალიშით? ანდღანერი ნდღას მუ დულჲა იქიფთ? სო იჩალიშეფთ? თურქული ნენაშ მეტა მუ ნენაფე გიჩქინან? ჰო, ქომიჩქინ, ქორთული ნენათი ქოგიჩქინან. ხოლო ქომიჩქინ, გურჯისთანიში ედებური ქორთული ნენაშენ თურქული ნენაშა თერჯუმეფე იქიფთ; თურქული ნენაშა გოქთირაფთ. ოფუტეს ნაიგურით ნენა თქვანი მუჭო ორდით, მუჭო ოკაპეტანით, მუჭო ომსქვანით? ჩქინდა ანთეფეშენ მოლაგაშინენანი?
ეშრეჶ ჲილმაზი: ნოღა ართვინიში მამგურაფალობაში ნწოფულას დოვიგური დო გეჭკაფურონი ნწოფულაში მამგურაფალე გამაფთი. ართვინური ვორე. ედო წოხლე აჲა გიწვათ დო ეშო გევოჭკა. ართვინ- იმერხევის ნასქიდუნან გურჯეფეშენ ვორე. ნანანენა ჩქიმი რენ გურჯული… მამგურაფალობას ქოგევოჭკი 1968 წანას, მარა 12 სტაროშინა 1980 წანაშენ -1990 წანაშაქის, ვით წანას, მაჶოტოგრაჶობათენ ფსქიდი.
უკულე ნოღა სამსუნიშ გამანთანაში ენსტიტუტიში თურქული ბურმე დო ანადოლუში უნივერსიტეტიში თურქული ნენა დო მჭარალობაში ბურმეფესთი დოვიგური. ემუშენი ოშქენონი ნწოფულას თურქული ნენაში მამგურაფალე დო ლისესთი მჭარალობაში მამგურაფალე ვორტი. ედო ნოღა სამსუნი, ნოღა ბურსა დო ნოღა ისტანბოლის დოვიჩალიში.
თეკაუდი ვიყვიშკულე, შიირიშ სანატი კაიხეშა ვინჭელი. ისტანბოლიშ თექნიკური უნივერსიტეტეთის თურქული ნენაში მამგურაფალობა დოპი ვიტოხუთ სომესტრიშ მორგვალის.
ბოსჶორიშ უნივერსიტეტისთი დოვიჩალიში; გურჯული ნენაში მამგურაფალე ვორტით ექ სომესტთრიშ მორგვალის. ანდღანერი ნდღას, გურჯული ნენაში შქაგურიში პლათჶორმის ვიჩალიშეფ დო მაჟურა დობადონაფეში დობადონამშინეფეს თურქული ნენა, თურქიჲეში გურჯეფესთი გურჯული ნენა ვოგურაფ.
მოდერნული გურჯული ნენაში ოგურუს ქოგევოჭკი 2000 ონი წანეფეს. ედო რაბისკა დო ქეთაბეფეში (შიირი- პარამითი დო მაჟურაფეში) თერჯუმეფე ვიქიფ. რუსული ნენაში ოგურუში გზასთი გებდგითი.
ალი იჰსან აქსამაზი:
(1877-1878), ოსმანლი- ცარობაში რუსჲაში “93 ჰარბი”-ს ოსმანლიში ოხენცალე გეიჯგინუში, ცარობაში რუსჲაქ ოსმანლიში ოხენცალეში დიხაფეშა ხე ქოგედვუ. უკულე ცარობაში რუსჲაქ აჲა დიხაფეს “Батумская область/ ბათუმიში ობლასტი” დო “Карсская
область/ კარსიში ობლასტი” უწუმერტუ. აჲა ნოწილეფეს ცარობაში რუსჲაქ ხე ქოგედვუში, ემ ნოწილეფეს ნასქიდუტუ მუსლიმანეფექ, გურჯი დო ლაზეფეში დიდოქ პაპულეფე მუთეფეშიშენ გენომსქიდე დიხაფე ქონაშქვეს დო მუჰაჯირი ქოგამახთეს; ექოლენ გამახთიმუს მეჯბური ქოდოსქიდეს. ხილაჶი მიჩქინ, ვა მიჩქინ, აწი ვა მაჩქინენ?! თქვანთი “Батумская
область/ ბათუმიში ობლასტი” ნა უწუმერტეს დიხაფეშენ მუჰაჯირი გამახთიმუს მეჯბური ნაქოდოსქიდუ არ ოჯაღიში ბერე რეთ. ნაკოთხანი წიპაშენ რეთ? “ბათუმი”-ში ნამუ ოფუტეშენ რეთ ჯინჯითენ? მუ ჯოხონს ექონი ოფუტე თქვანის? მუ ჯოხონს აქონი ოფუტე თქვანის? მანძაგერეფე გიყონუნანი “ბათუმი”-ს? მუ რენ თქვანი მჯვეში გვარი? მუჰაჯირ მოხთიმერი ოჯაღი თქვანიშენ მოლაგაშინენანი? “ბათუმი”-შენ მუჰაჯირი მოხთიმერი დო გურჯული ნენაში Аджа́рия/ აჭარა/ აჭარაში დიჲალექტი ნაღარღალაფტეს, ნაღარღალაფან მუსლიმანეფექ თი-მუთეფეშის მუშენი “ჩვენებური” უწუმერტეს, უწუმენან?
ეშრეჶ ჲილმაზი: აჲა მუჰაჯირობაში ამბაეფეში ოხოქთობა დიდო გონტალერი რენ… რუსჲა, გურჯისთანი დო კაჶკასჲაში ჩქვადოჩქვა ნოწილეფეშენ მუჰაჯირი მოხთიმერეფე; ეჲა მახორობაში ნოკუჩხენფე კატეგორიზეთენ გიწვათნა, მუჰაჯირობა ჲეჩქინდერენ ოთხო გოჩქვანერი პერიოდის, აჲა ბძიროფთ. დეტაჲითენ ვარდო, მკულეშა გიწვათნა: ვიტომაშქივითანი ოშწანურას შახ აბბასიქ გურჯისთანის ხე გედვუში, ჲეჩქინდინერი მაართანი მუჰაჯირობა. ვიტომაოვრანი ოშწანურას ოსმანლი- რუსული ჰარბიში ორას ჲეჩქინდინერი მაჟურანი მუჰაჯირობა. მაეჩანი ოწანურას, გუმაში რევოლუციაში ორას ჲეჩქინდინერი მასუმანი მუჰაჯირობა. სსსრ გოშიბღუში, ჲეჩქინდინერი მაოთხანი (ეკონომიკური) მუჰაჯირობა.
ვიტომაოვრანი ოშწანურას, ხალკიქ შახ აბბასიში ზულუმიშენ დიხა მუში ნაშქვერენ, იმტერენ, მარა ხოლოთი მუთეფეში დიხაში დოლოხე გერმაფეს, მტკაფეს, რუბაფეს დონტკობერენან. უკულეთი ხალკის ვა მენდვალენ მჯვე დიხა მუთეფეშიშა. ედო ჩქიმი ოჯაღითი რენ ემორანერი, ეკონური ხალკიშენ, აჲა იხთიმალი დიდი რენ, ეშო ვიზმონ მა. მჯვე ჯოხოთენ მახარაძე, აწინერი ჯოხოთენ ოზურგეთი დო გურიას ნაგეძინ არ დობარგალეშენ იმერხევიში ჩიხორი ჯოხონი რუბას მტკაშენ დიხა ყვერენ, ეჲა დიხაში მანჯე იყვერენ დო ექ სქიდერენ ოთხო ჯუმაში ამბაი მიგნაფუნ. ემ სვას ჯოხონს მახრიჲეთი, ანდღანერი ნდღასთი. ორაში დოლოხე, მუთეფეში მახარობა მანძინუში, ოჯაღიქ ექოლენ ლიბანიშა, გიგიეთიშა აგარაშა დიბარგერენ დო ეშო გობიბღერენან (გიჩქიტან მა აგარას დოვიბადი, გეჭკაფურონი ნწოფულა ექ დოვიგური. ჶაქირ ბაჲქურთიში ქეთაბი “Efkâr Tepesi/ ეჶქარიშ თეფე”-ს გეძინ “ჟურ ნწოფულა/ İki Okul” ჯოხონი არ პაშურა. აჰა მა ეჲა გეჭკაფურონი ნწოფულას დოვიგური). (აწინერი მაჰალლე დო ოფუტეში ჯოხოთენ) ბრილი, დასამობი ჲადო ჟურიშა ოკორთერი რენან. ეშო იყვაშითი, მათი მაანშანი წიპაშენ მახარაძეფეშენ ართერი ვორე.
ალი იჰსან აქსამაზი: ქომიჩქინ, შურდოგურითენ იჩალიშეფთ; კულტურული ნოჩალიშეფე იქიფთ. თქვანთი მოხვა ძიროფთნა, ქეთაბეფე თქვანიშენ მოლაფშინათ. გამიჩქვინერი ქეთაბეფე ქოგიღუნან: “შიირიშ თოლონი წკუნეფე/ Şiir Gözlü
Ağrılar”, “გურიშ ფერი/ Yürek Rengi”, “ბერეფესთი ჭარუფან/ Çocuklar
da Yazar”, “ილიაში ნოკუჩხენის/ İlia’nın
İzinde”, “ლიმაში, შაირიში, მინობაში კითხალა/ Savaşın
Şiirin Kimliğin Sorgulanışı”, “უდიხელი/
Diyarsız”. აჲა ჩოდინური ქეთაბი რენ დათო მაგრადძეშენ თერჯუმე. ქეთაბეფე თქვანიშენ მკულეშა მოლაგაშინენანი ჩქინდა? აჲა ქეთაბეფე თქვანი მუნდეს გამიჩქვინუ? გამიჩქვინუ ვანა გამიქვინასუნონ მაჟურა ქეთაბეფეთი გიღუნანი?
ეშრეჶ ჲილმაზი: შიირეფე ჩქიმითენ, კოჩეფეში ირი ხალიშენ (ყოროფა, დულჲა, ემეგი, ყოროფა-ჰურმეტი დო მისობაშენ) დო ბუნჯინაშენ, მუჯადელეშენ ამბაეფე მეფჩაფ… სეზონური თემაფე კალა გენერალური ამბაეფე დო იმენდიშენ ჲეჩქინდინერი ამკათა დულჲაფეშენ, მურენნა ანთეფეშენ ამბაეფე მეფჩაფ… მკულეშა გიწვათნა, რელიგია, ომგარუ დო უიმენდობაშ გალე ირი ხალიშენ ამბაეფე მეფჩაფ შიირეფე ჩქიმითენ. თერჯუმე შიირიში ქეთაბეფე ჩქიმითი ეშო: სალვე, ჯაკომე პონტი, უდიხელი/ Diyarsız.
აღნე ნოჩალიშეფე ჩქინი: გურჯული ნენაში შქაგურიში პლატჶორმიში პროჟეთენ არ ქეთაბიში ნოჩალიშე ქომიღუნან. ანდღა- ჭუმენ გამიჩქვინასუნონ აჲა ქეთაბი ჩქინი. ედო ელბეთ ოგნათენ: თეხიში კოჩიში წკუნეფე “/“ემიგრანტის
ტკივილები”/ “Gurbetçinin Ağrıları”. გურჯისთანიში მაოთხანი პერიოდიშენ მუჰაჯირეფეში წკუნეფე ირის ოგნაფუ მინონან აჲა ქეთაბითენ; თარიხიქთი აჲა წკუნეფე ოგნაფას, აჲა მინონ ჩქინ. გურჯისთანიში მაოთხანი პერიოდიშენ მუჰაჯირეფეში ნდღიური ნოჭარეფე, პაშურაფე, ანექტოდეფე დო შიირეფექ წოფხუფს აჲა ქეთაბი. ხვალა გურჯისთანიშენ თურქიჲეშა მოხთიმერეფეშენ ვარ, გურჯისთანიშენ დუნჲაში მაჟურა დობადონაფეშა მეხთიმერი მუჰაჯირეფეშენ დოპკორობით ქეთაბიში ნოჭაფე. აღნე შიირიში დოსჲა ჩქიმის “შიირჯემ/
Şiircem” ჯოხონს; ნოჩალიშე მუში დიჩოდაში, ეჲათი გამიჩქვინასუნონ.
ალი იჰსან აქსამაზი: ირიშენ წოხლე თქვან შაირი რეთ. მა ეშო მიჩქინ. დიდო მსქვა თურქული შიირეფე ქოგიღუნან. გურჯული შიირეფეთი გიღუნანი? გიღუნანნა, გურჯული შიირეფე თქვანი ნამუ ჟურნალეფეს გამიჩქვინუ, გამიჩქვინენ?
ეშრეჶ ჲილმაზი: ჰო, გურჯული ნენა ოჭარუს ქოგევოჭკი. თიშენ კუდელიშე გურჯული ნენა (უთერჯუმელი) პჭარუფ მა. ანდღა- ჭუმენ ამკათა არ შიირიში ნოჩალიშე გამიჩქვინასუნონ ქუთაისის აკაკი წერეთელიში უნივერსიტეტიში გამამჩქუმალაშენ. ართნერი უნივერსიტეტიქ წოხლეშენთი თერჯუმე არ- ჟურ შიირი ჩქიმი გამოჩქვერეტუ.
ალი იჰსან აქსამაზი: ჭარელი გურჯული ედებიჲათიში ბაბა შოთა რუსთაველიშენ მოლაგაშინენანი ჩქინდა? შოთა რუსთაველი, ანდღანერი გურჯისთანიში ნამუ სემთის, მუნდეს, სო ჲეჩქინდერენ, დიბადერენ? ნამ ნწოფულაფეეს იგურერენ? მუში საფულე სო რენ? თურქი მაკითხელეფეს გურჯული ედებიჲათიში ბაბა შოთა რუსთაველიში სქიდალაშენ მკულეშა ამბაეფე მეგაჩენანი?
ეშრეჶ ჲილმაზი: შოთა რუსთაველი დიბადერენ ვიტოშიდოოშიდოსუმენეჩი
დოხუთი (1165) წანას ნანანოღა თიჶლისიშა ხოლოს ნოღა რუსთავის დო ვიტოშიდო ჟუროშიდოვიტოანში (1216) წანას ნოღა ჲარუშალემის ღურერენ. ბერობა მუშიშენ დონი, ჯუმადი მუში კალა ართოთ არ- ჟურ ჶარა მაგზალობა ყვერენ, ჲუნანისთანიშაქის მეხთერენ დო დიდო-კულტურული ატმოსჶერეფე ძირერენ, მთელი ხოლო კაიხეშა დიგურერენ. შაირი დო კულტურიშ კოჩი შოთა რუსთაველიქ კაფლანიშტკებონი ჯოხონი ნოჭარე მუშითენ, ემორაში მენჯელონი ხეცალას, ნანმაფა თამარაში ხეცალას მსქვაშა ნუმხვაჯერენ. არ დიდი მერასიმი იწოფხინერენ დო შოთა რუსთაველიქ აჲა ნოჩალიშე მუში ხე მუშითენ ნანმაფა თამარას ოჩაქურე მეჩერენ. ნანმაფა თამარაქთი შოთა რუსთაველის პრიზი მეჩერენ; აჲა ტერენ მახკემეში მკოროცხუში მაკამი, ეშო ითქვენ. შოთა რუსთაველის აჲა დულჲა კაი ვა აწონერენ, აჲა მათქვენან, კაბული ვა ყვერენ. ედო ჲარუშალემიშა მეხთერენ, ექონასის გურჯული მონასტერის სქიდერენ დო ექონაშის ღურერენ ვიტოშიდო ჟუროშიდოვიტოანში (1216) წანას.
ალი იჰსან აქსამაზი: შოთა რუსთაველიში ნოჭარე გოიქთირინუ დიდო ნენაფეშა, მარგალურითი რენ აჲა ნენაფეში დოლოხე; ეჩიშენ დიდო ნენაშა გოიქთირინუ მუში ნოჭარე, ეშო მიჩქინ მა. ხოლო ნამიჩქინ კონარითენ, ჟურ ჶარათი თურქულიშა გოიქთირინუ შათო რუსთაველიში აჲა ნოჭარე. “კაფლანიშტკებონი” თურქი მაკითხელეფეს მკულეშა ოჩინაფით, იყვენი?! აჲა დესტანიქ ჩქინ ნაოხომოწონაფან ორაშენ დო დიდო ბეჯითი გურამეფე მუშიშენ მკულეშა ამბაეფე მეგაჩენანი?
ეშრეჶ ჲილმაზი: შოთა რუსთაველიში აჲა ნოჭარე წოხლეშენ აზერბაჲჯანული თურქულიშენ თურქიჲეში თურქულიშა გოიქთირინერენ. იფთინერი თერჯუმე ნარტუ შენითი აჲა თერჯუმე ბეჯითი რენ, მარა დიდოფეთენ მონკა ოსმანური ზიტაფეთენ გოიქთირინერენ. აშო იყუშითი, შოთა რუსთაველიში აჲა ნოჭარე ოხოწონუ მეჭირელი რენ. მაჟურანი თერჯუმე აწი გზას რენ… აწითი “კაფლანიშტკებონი”-ში თემაშა ქომოფთათ, მუეფე მათქვენან მკულეშა დოლორენა მუშიშენ: ყოროფა დო მანებრობაში თემაშენ “კაფლანიშტკებონი” იჭარინერენ (14-16) ვიტოოთხო- ვიტოანში ჰეჯეში ზიმათენ დო (1576) ვიტოშიდოხუთოშიდოსუმენეჩიდოვიტოანში ოთხოლონი გეძინ შიირის. “კაფლანიშტკებონი”-ქ სქიდალაში ჶილოსოჶია დო მსქვა ზიტაფეთენ ამბაეფე მომჩაფან; მაჯერაში შიირი რენ. დოლოხე მუშის აჲა მაჯერაში დესტანიში ორაშენ ვა მოლიშინენ მარა გურჯისთანიში წოხლენი თარიხის სქიდერი პერიოდიშენ მოლიშინენ, აჲა აშიქჲარი რენ. “კაფლანიშტკებონი”-ში ირიშენ ბეჯითი გურამეფეში ჯოხოფეთი ეშო რენ: ტარიელი, ნესტანი, ავთანდილი, დარეჯანი, პრიდონი.
აჲა ნოჭარეში გური შენი UNESCO-ქ ( მა ხილაჶი ვა ქომშუნსნა) 2016 წანა შოთა რუსთაველიში წანა გამოგნაფუ.
შოთა რუსთაველიში ჯოხოთი გურჯისთანიში დიდო ნწოფულა- უნივერსიტეტი, თეატრი, ჯადდე, მუესსესე დო სვალეფეთენთი სქიდუნ (შოთა რუსთაველიში მეტროში ისტასჲონი, შოთა რუსთაველიში თეატრი, შოთა რუსთაველიში უნივერსიტეტი დო ჩქვალეფე).
ალი იჰსან აქსამაზი: გოწონჯღონერობა მუში ნაიქიფთ დერნეღის ჯოხონს “შათო რუსთაველიშ კულტურული შქაგური”. ეშო მიჩქინ
მა. დერნეღი თქვანის მუშენ აჲა ჯოხო გეოდვით? დერნეღი თქვანი მუნდეს
გეიდგინუ? მუ ჶაალიჲეთეფე იქიფთ დერნეღინი თქვანის? დერნეღი
თქვანიშენ მკულეშა მოლაგაშინენანი?
ეშრეჶ ჲილმაზი: მაგედგინე მუში ნავორტი დო გინძე წანაფესთი ოქთალუ მუშიში დოლოხე ნავორტი დერნეღი რენ გურჯული კულტურული შქაგურიში დერნეღი (მა აწი მაკათურე ვორე). აწი ნავოქთალაფ რენ გურჯული ნენაში შქაგური პლატჶორმი … ამუშენ ჩქვა ნოღა ბურსა- ქარაჯაბეჲი- ბოღაზქჲოჲიში გურჯული კულტური დო ტურიზმიში დერნეღიში მაგედგინე ვორე მა. ექთი ოფუტეში აღანმორდალეფექ დერნეღი ოქთალაფან დო მსქვა ჶაალიჲეთეფე იქიფან.
შოთა რუსთაველიში კულტურული დერნეღი კალა ხვალა “ჯუმალობაში დერნეღი” გაგნაფათენ ირთიბატი ქომიღუნან. ართიმაჟურაში ჶაალიჲეთეფეს მხუჯი მეფჩაფთ.
ალი იჰსან აქსამაზი: ანდღანერი ნდღას გურჯული ნენათი, აბაზური ნენათი, ჩერქესული ნენათი, ლაზური ნენათი, ჩეჩენური ნენათი ღურუნ თურქიჲეს. აჲა ხალი შენი მჯვეში ორაფეშენ ანდღანერი ნდღალეფეშა მუ გათქვენან? კართა 21 კუნდურას “UNESCO”-ში რეჶერანსითენ ხვენერი ოკობღალაფეშენ, ოკოთვალაფეშენ მუ გათქვენან?
ეშრეჶ ჲილმაზი: ღურუნ ჲადო ოთქვალუ წორი ვა იყვენ; მუდახალე ვა პათნა, გონდინასუნონ, აშო ფთქვათ. ოფუტეს მსქვაშა ნაიშინახენ ნანანენაფე ნოღაფეს ოშინახუ ფერფუ ვა რენ, მეჭირელი რენ. ოშქარული ნენაში მონკანობა დიდო რენ, ეშო იყვაშითი, გინონ ეშო, გინონ აშო, მაჟურა ნანანენაფე ოღარღალუშენ იდორკინენ. კოჩი, მუესსესეფე დო აქტივისტეფეში ნოჩალიშეფეს აჲა ღურა ამციქა ათამოლინენ მარა ბედიგოჭვერი ჩოდინა, არ- ჟურ ოშწანურაშკულე მულუნ, აჲა რენ ჩქინობალური გაგნაფა, მარა მითისთი მუთუ ვა აჩქინენ… ოხვენონი დულჲაფეშენ არ- ჟურითი მოლაგიშინათ, აჲა დომიბაღუნან: 1- პოლიტიქური მენჯელი ონჭელუ დო აჲა სფეროს ჩარეფე ოგორუ; 2- აჲა სფეროს ოთეშქილუში გზალეფე ოგორუ; 3- ნენაში დოლოჭარელი მატერჲალეფე დიჟიტალურო ოხაზირუ…
ალი იჰსან აქსამაზი: აჲა ინტერვიუ შენი დიდო შუქური გოღოდაფთ. ჩქვა კითვალა ვა მიღუნ თქვანდა. მარა თქვან ოთქვალუში მუთუ გიღუნანნა ვანა მაკითხალეფეს მესაჟეფე გიღუნანნა, ენთეფეთი მიწვით, მუ იყვენ! ფიმფილი დიხაშა!
ეშრეჶ ჲილმაზი: თქვანი კალა ოკოღარღალუ კაი მომიხთუ, დიდო მომწონდუ. დიდო შუქური გოღოდაფთ. ალი იჰსან ბეგი, აჲა ინტერვიუფე შენი თქვან თებრიღი ოღოდუ მინონ მა. ჩქინაფაში გოფარუ კოჩის მოწონდუნ, ქეჲჶი აყვენ, აჲა დულჲა დიდოფეთენ აშო რენ. თქვანთი მაჟურაფეს აჲა ჶურსატი მეჩაფთ. ემუშენითი მან თქვან ხოლო თებრიღი გოღოდაფთ. ფიმფილი დიხაშა, იროთე იხელით!
მაკითხალეფე ჩქიმისთი აწიშენ შუქური ვოღოდაფ! ოკითხუშა თოლი ნავაუღუნანფე შენითი არ- ჟურ ნენა ქომიღუნ მა …ნავაიკითხაფანფექთი იკითხან დო ნაიკითხაფანფე კალა იყვან. აშოთენ ენთეფექთი იროთე იგურან. ხვალა ჶურსატითენ ვარ, ჶურსატი ძირან დო ირიხოლო იკითხან დო აშოთენ მუ იკითხასუნონან ეჲა იგურან. კაი გურითენ ვიძირათ! (კარგად ბრძანდებოდეთ!)
http://www.circassiancenter.com/tr/esref-yilmaz-goc-olaylarinda-bilgi-karmasasi-cok-yaygin/
