“Moşletinobaşi gza otanaps do gzalepe oʒ̆iraps k̆omunist̆uri simadak!”
( Goʒ̆otkvala: Andğaneri musafiri çkimi ren Veli Aydini.
Veli Aydini ren Gamaçkvale EL-işi edit̆ori do magedginepeşi art-arti. Ma emu
2009 ʒ̆anaşen doni viçinop. Sum oşkaruli manebra komiqonunan çkin. Entepeşi
arteri rt̆u Lutfu Baysali do majurati Sirri Ozturki rt̆u. Masumani ren Ahmet
Hulusi K̆irimi. Lutfu Baysali do Sirri Ozturki domiğures, mara Ahmet Hulusi
K̆irimi skidun do xolo ç̆arups. Veli Aydini k̆ala ar int̆erviu dop̆i. Edo muşi
biyografi do Gamaçkvale EL-işi noçalişepeşen molapşinit çkin. Aya ren int̆erviu
çkinişi t̆ekst̆i. Ali İhsan Aksamazi. 9 IX 2019)
+
Ali İhsan Aksamazi: ʒ̆oxle biyografi tkvanişen bğarğalat
do eşo gevoç̆k̆at! So yeçkindit, dibadit? Namu nʒ̆opulapes igurit? Mu mesleği
giğunan? Sonuri ret? Aʒ̆i so skidut? Mu dulya ikipt? Namu nenape giçkinan?
Ç̆it̆a- ç̆it̆a dudi tkvanişen molamişinit, mu iqven!
Veli Aydın: Muxuri Dersimişi şkagurişa mek̆ireli oput̆e
Sinis yepçkindere, dovibadere. Oput̆e çkimişi aʒ̆ineri resmuri coxo ren
Geyiksuyi; şkagurişa (30) eçi do vit k̆ilomet̆ro mendranobas ren. Buncinaluri
mskvanoba muşiten, mçire onžğoni muşiten, oʒ̆opxineri dobira muşiten, ʒ̆oxlemtimu
ren oput̆e çkimi. Eçoni ʒ̆anapeşakis, oput̆es dopskidi ma. Emindroneri oput̆e
çkimi aʒ̆ineri steri va rt̆u. Dido mskva at̆mosferiten, skidineri vitepeten
t̆rajik̆uri ambarepe muşiten, dramat̆uli sosyaluri tarixiten, ginže naqoneri
k̆munaluri skidala muşiten, birapa steri loqa nena do k̆ult̆uriten; çkvadoçkva
xiliş capeten, p̆eci mt̆k̆alepe muşiten, dido do loqa ʒ̆k̆arepe muşiten, xe
umeğapu coğrafya muşiten içkinen do işinen oput̆e çkimi. Mara uk̆oçeli, uqazu,
uk̆ult̆ureli, felaketepeten, yasağapeten, oxenʒaleşi menceliten get̆k̆oçineri
xalk̆i muşi do ve neoliberaluri p̆olitik̆apeşi oğubuten zeri; meşkvineri steri
ren oput̆e çkimi andğaneri ndğas.
Maartani nʒ̆opula vik̆itxi oput̆e çkimis. Maartani nʒ̆opulas
ç̆it̆a-ç̆it̆a Turkuli Nena ogurus kogevoç̆k̆i ma; ok̆itxu-oç̆aruşen
ç̆it̆a-ç̆it̆a ambari maqu. Emindroşakis
xvala ok̆itxu-oç̆aru var, Turkuli oğarğaluşenti ambari va miğut̆u ma.
Mk̆ule nenaten; xvala ma var, malamturepe çkimi şeniti, mteli oput̆arepe şeniti, Galenişi nena,
resmuri nena rt̆u Turkuli.
Oşkenani nʒ̆opula do lise vik̆itxi noğa Elazığis;
mzaxalepe komiqonut̆u ek. Edo entepeşi oxorişa dovibargi do eşo domak̆itxu
oşkenani nʒ̆opula do lises. Liseşen dip̆loma va maqu, z ar ndğas zaptiyepek
mç̆opes do kemzdes k̆araolişa. Aya rt̆u Liseşi masumani ʒ̆anas. Edo cixaşa
mendemiqones (1984) vit̆on çxoro oşi do otxo neçi do otxo ʒ̆anas. Mk̆ule
nenaten giʒ̆vat; emindros ar gzas gebdgiti do aʒ̆iti eya gzas vore ma. Ç̆it̆a- ç̆it̆a rtas nati, aya dava çkimis
mevumxvacup, meçkineri gza çkimis dobgitur, oskidu şeni şur do guriten
viçalişep ma.
Didopeten madduri skidalak dulya do mesleğis gza momçapan. K̆oçişi skidalaşi xali do muşi
monoçane k̆ala sosyo-k̆ult̆uruli fakt̆orepesti didi roli kuğun k̆oçişi
skidalas. Mati çkvadoçkva dulyapes doviçalişi, namtini tecrubepe maqu oraşi
doloxe. Oput̆eşi dulyapeşen oxaçku do maskindinobaşen andğaneri “dulya”
çkimişa, çkvadoçkva speropes doviçalişi
ma.
Noğa İst̆anboli- Beyoğlişi semti Dolapderes pskidur ma aʒ̆i.
Oşkenani nʒ̆opula, lise do cixaşi ʒ̆anapeşi morgvalis,
ç̆it̆a-ç̆it̆a Almanuri Nena vigureret̆i ma. Galeni nenapes “ğula” voʒ̆k̆ert̆i
ma ginže ʒ̆anapeş morgvalis. Emuşeniti Almanuri Nena tişen k̆udelişa va maguru. Majura nenape oguruşen molaşinuşa
toli va miğun aʒ̆i. Aya ren meç̆ireli dulya do emuşeni. Aya ren amuşk̆uleni ok̆otkvaluşi tema. K̆ap̆italist̆uri
gamamalaşi xali, sosyo-ek̆onomiuri moʒ̆opxa, gamamalaşi artikartisobaşen
yeçkinderi ren aya. Andğaneri ndğas Turkuli Nenaş met̆a çkva nena va miçkin ma;
gurimeç̆voni ren.
Ali İhsan Aksamazi: Komiçkin, dido meç̆ireli dulya ikipt
tkvan. Tkvan edit̆ori ret. Gamaçkvale EL-işi edit̆ori ret tkvan. İpti
Gamaçkvale EL-işen molamişinit, mu iqven! Mundes geidginu Gamaçkvale EL-i?
Muk̆o ʒ̆aneri ren Gamaçkvale EL-i? Namu anank̆eniten geidginu Gamaçkvale EL-i?
EL-i mu tkvala ren?
Veli Aydın: EL-işi simada do p̆rat̆ik̆i yeçkindu (2001) eçi oşi do ar ʒ̆anaşi
(1-a) Maartani Mayisis.1-a Mayisişi magektale, opapeşdoloxeni zmona, xvameri
anderi do coxinaten gzas gebdgitit çkin. İpti dido manebrak numxvacu aya dulyas
do eşoten entepeşi emeğiten oçalişus kogeoç̆k̆u
EL-ik.
“K̆oçinobas gektala, gektalas gektalaşi ketabepe dvaç̆irs do gektalaşi ketabepekti ok̆itxu
gak̆vandepan! Aya slogani ren EL-işi mdade.
Aya gagnapa do anank̆eniten, munasepetepe do noxvenepe do
gamaçkvapes k̆imet̆i komeçu do meçaps
EL-ik. Çkar udodginu, gamaçkvaluşi p̆rat̆ik̆i do gamaçkvaluşi ğara
zigzagi uxvenuten andğaşa skidu EL-ik.
EL-i, aya solen mulun, giçkinani? Turkuli zit̆a xeşen mulun coxo muşi.
Emeğiten, emeğişi menceliten, k̆arta gamamalaşi artikartisobas beciti do temeli
ren xe. Aya gagnapaten xeşen mulun gamaçkvale çkinişi coxo. T̆eori do
p̆rat̆ikişi k̆lemuris beciti ren xe, lamtinaluri artikartisobaşi şkaguri ren
xe. Emuşeniti aya coxo çkinda moxva momixtes. Ok̆otkvalu do oşkaruli
ok̆osimadupe çkinişen yeçkindu aya coxo. Sumi beciti xasieti kuğun aya coxos:
Magektaloba, K̆olekt̆ivizmi do maxvenaloba. Aya coxo aya sum xasieti muşiten
goink̆vatinu do ixmarinu.
Ali İhsan Aksamazi: Gamiçkvineri muk̆o ketabi uğun
Gamaçkvale EL-is? Mu iqven, gamiçkvineri ketabepe tkvanişi coxope do
dolorenepeşenti molamişinit!
Veli Aydın: Ketabepe çkini gamiçkvinen (6) anşi
k̆at̆egoris; eşo goink̆vatinu. Aya anşi k̆at̆egori eşo ren: (18)
vit̆o ovro coxoni Ketabxana ( Mʒxadepe magektale ren), Davaşi Ketabxana (K̆oçi
ikten, oktiraps), Oşi Simadaşi Ketabxana (Simada do Oğodoba ar ren), Vitoşi
Pukirişi Ketabxana (Skidala ren irişen ʒ̆oxle), Rabisk̆epeşi Ketabxana (Nena
putxun, ç̆ara doskidu) do Gamantanaşi Ketabxana (K̆ai osimadu do k̆ai otkvalu ren k̆ai
dulyape oxvenu şeni. Maartani ndğaşen aʒ̆işa (76) sume
neçi do vito anşi ketabi gamavoçkvit çkin. Didopeten ketabepeşi muk̆onoba
vardo, mç̆aru do mak̆itxalepe k̆ala
artikartisobaşi xasieti do gza, ketabepeşi dolorena, t̆ezepeşi, edeburi
do est̆et̆ik̆uri xali ren beciti çkini şeni; emuşeniti amk̆ata xasietepes
k̆imet̆i komepçit do komepçapt.
Ali İhsan Aksamazi: Mç̆arepe tkvanişi coxopeşenti
molamişinit, mu iqven!
Veli Aydın: Dr. Sait Kirmizi Toprak, Abdulkadir Yaşargun,
Orhan İyiler, Ozan Telli, H. Yeşil, Mehmet Yeşiltepe, Sadık Goksu, Haluk
Yurtsever, Yusuf Kose, Ali Taşyapan, Emrah Cilasun, İshak Baran, Veysi Ulgen,
Erdoğan Şenci, Ahmet Hulusi K̆irim, Mahir Konuk, İsmail Hardal, Alkan Arslan;
Nagalingam Shanmugat Hasan, Bob Avakian, Zhang Chunqiao, Karam Khella, Stefan
Engel, Jose Maria Sison, Pol Pot, K.J.A.
Ali İhsan Aksamazi: Didopeten muk̆o t̆irajiten
gamiçkvinen k̆arta ketabi tkvani? Ayati gk̆itxat!
Veli Aydın: Turkiyes skidun otxo neçi milyoni k̆oçi. Mara
ketabepeşi t̆iraji didopeten ren (1000) vitoşi; k̆arta ketabişi t̆iraji ren
mexole vitoşi. EL-işen gamiçkvineri ketabepeşi t̆irajiti eşo ren, vitoşi ren
k̆arta ketabi çkinişi t̆iraji. Turkiyes gamiçkvineri k̆arta ketabişi t̆iraji ar
ʒ̆anaşen majuranişa itken. Aya t̆rajiti ʒ̆anaşen ʒ̆anaşa imʒikanen; ayati aşo
miçkit̆an.
Ali İhsan Aksamazi: Ağani ketabiş p̆rojepe giğunani?
Ağani pukironi ambarepe giğunani çkinda? Namu speroşen iqvasunon ağani ketabepe
tkvani; gatkvenani?
Veli Aydın: Mk̆ule nenaten giʒ̆vat: Ardido mç̆aru
komiqonunan do ardido ketabi do mevzu komiğunan p̆rogramis. Didopetenti magektaluri mucadeleşi tarixişen do doxmeli
xaliten opapeşdoloxeni k̆omunisturi
oxonk̆anaşi ideolojik̆uri, p̆olit̆ik̆uri, k̆ult̆uruli do felsefuri noxvenepe gamaviğat, aya dulyaşa
toli komiğunan; eşo matkven aʒ̆i. Buncina, lamtinala do k̆oçinobaşi mskvanoba
do cumalobas xolo mxuci mepçaten ketabepe çkiniten. K̆arta zulumi, gamak̆atu do
gamaşvaluşa nodgituşen ambaroni t̆ekst̆i do analizepeşi ketabepe gamaviğaten ʒ̆oxle.
Xolo coğrafya do muxuri çkinişi tarixuri xampobaşen, lamtinaluri p̆roblemepeşen
do arçkvaneri ʒ̆anapeşen magektaluri gagnapeten ambaroni do ilmuri noxvepeşa
toli maqvasunonan xolo.
Ali İhsan Aksamazi: Dido şukuri giʒ̆umert. Aʒ̆i çkva
k̆itxala va miğun. Mara tkvan molaşinuşi çkva mutu çkva giğunan na, eti
molamişinit, mu iqven! Pimpili dixaşa gegixtan!
Veli Aydın: K̆ap̆italist̆uri sist̆emişi emp̆eryalist̆uri
xali ren dunyaşi sist̆emi. Aya sist̆emi, doloxeni tezatepe muşiten geicginu;
k̆oçinobaşi vicdanis bedualoni ren aya sist̆emi. İstikbali va uğun aya
sist̆emis. Dunyaşi lamtinalepe, xalk̆epe, k̆oçepe do majura şuronepes monk̆a
p̆roblempe kuğunan. Mteli k̆oçinobaşi moşletinobaşi gza otanaps do gzalepe oʒ̆iraps
k̆omunist̆uri simadak. Emuşeniti aya simadaşi teten bğarğalat, p̆ç̆arat
do dopskidat. K̆itxalape tkvanişi gurine mati aşo bğarğali. Oğarğalu do simadepe
çkimişen molaşinuşi fursat̆i maqu, emuşeniti şukuri giʒ̆umert.
aksamaz@gmail.com
