“თიშინერი კოჩეფექ ვარ ოკობიბღით ნა, ნენა ჩქუნითი ღურასე!”
(გოწოთქვალა: ანდანერი მუსაфირი/ სუმარი ჩქიმი რენ ქემალ ოზბიჲიკი. მა ემუ დიდო წანაფეშენ დონი ვიჩინოფ фეჲსბუკიშენ; მანებრა ჩქიმი რენ ინტერნეტიშენ. გოწოსთი არ фარა ქოკოფთით. აჲა რტუ 23 იგრიკა 2017 წანას. “ლაზეფე…” ჯოხონი არ ოკოხთალა ქომიღუტეს ნოღა ართვინიში ომორდინუ დო გამანთანაში ვაქфის დო ემინდროს ქოკოფთით ჩქინ. ქემალ ოზბიჲიკი რტუ ჩქიმი თერჯუმანი, ლაზურიშენ თურქულიშა. ქემალ ოზბიჲიკი რენ ჩქინებური კაი კოჩეფეში ართ-ართი. მსქვაშა ღარღალაფს. ემუშენი ქი, დიდო მსქვა გური ქუღუნ. ქემალ ოზბიჲიკის არ გამიჩქვინერი ქეთაბითი ქუღუნ: “ჟინდოლეფე მტვერი მო ივას!” ემინდროს ჰედიჲე მომჩუ ქეთაბი მუში დო არჩვაშის ვიკითხი ეჲა. ჩქინ ჰემი აჲა ქეთაბი მუშიშენ, ჰემითი მუში კულტურული ნოჩალიშეფენ ბღარღალით. აჲა რენ ნოღარღალე ჩქინიში ტექსტი. (ალი იჰსან აქსამაზი; 30 XI 2018)
+
ალი იჰსან აქსამაზი:ქემალ ბეგი, იფთი ბიჲოგრაфი თქვანიშენ ბღარღალათ დო ეშო გევოჭკათ, იყვენი? სო დიბადით, სო ჲეჩქინდით? მი ოღლეფეში რეთ? ოფუტე თქვანის მუ ჯოხონს, მჯვეში დო აღანი ჯოხოფეთენ? ნამუ ნწოფულაფეს იგურით? ჩილერი რეთი? ბერეფე გიყონუნანი? აწი სო სქიდურთ? ეშო მიჩქინ ქი, ტეკაუდი რეთ, აწი მუ დულჲაფე იქიფთ?
ქემალ ოზბიჲიკი: მა წანაფექ (1954) ვიტონ ჩხორო ოში დო ჟურე ნეჩი დო ვიტო ოთხო ოწიჲამტუში მარტიში გვერდიზ ( 15 მარტი ) , ართვინ-არქაბიში სუჰულეთ ( ქუჩუქქოჲ ) ოფუტეზ ქიჲანაშე მოფთი დორე. ჩქუნი კოჩეფეზ, წოხლეფეზ “ქუჲუში” მიწუმეტეზ დორე ( ქუჲი დიდი არ კინჩიში ჯოხო რენ. თურქული “დოღანი” უწუმენან)ოკულე ჩქუნი წოხლენუჲი ჯოხო ბუჲუკლი დივუ დორე. სოჲადი კანუნი გამახთუ შკულე ჩქუნი ჯოხო ოზბიჲიკი დივუ დორე. ბაბა ჩქიმიში ჯოხო მუსთაфა, ნანა ჩქიმიში ჯოხო შეфიქა რენ. ჟურ დიდი ჯუმა, არ და მიჲონუტუ. დიდი ჯუმა ჩქიმი დომიღურუ. ჰაწი არ დიდი ჯუმა დო არ და ქო ბორეთ.( მა ოხოჲი ჩქუნიში ჭუტა ბერე ბორე. )
ბაბა ჩქიმი (84) ოთხო ნეჩი დო ოთხო წანეჲი ტუ შკულე (1994) ვიტონ ჩხორო ოში დო ოთხო ნეჩი დო ვიტო ოთხო წანაში კუჩუხაჲიზ, კუნდურაზ, (24-იზ) ეჩი დო ოთხოზდოღურუ. ნანა ჩქიმი 100 (ოში)წანაში დოლოხე რენ. ღნოსი მუში კაჲირენ. ლაზური დო თურქული ბიპარამიტამთ. ნა უჩქინ კატა მუთუ მა დომიწუ. წოხლენური დიდო მუნთხანეფე ბიპარამიტით. მა ჰემთეფე ქო მებოჭაჲი.
მა ოღინეში მექთებიში ჟურ სინიфი სუჰულეთ’იზ ბიკითხი. დიდი ჯუმა ჩქიმეფექ ანქარა’შე ქომომოჲონეზ. ოღინენი მექთები ანქარაზ, სარარ ილქოქულიზ ბოჩოდინი. ორთა მექთები დო ლისე მექთები ანქარა’ზ ათათურქ ლისეზ ბოჩოდინი. უნივერსიტეტი ანქარაზ ანქარა იქთისადი ვე თიჯარიილიმლერ აქადემისი (აითია) ბიკითხი. (ჰაწი ჯოხო გაზიუნივერსითესი დივუ. ) ბულთი ბისთეტი. ფთთ თაკიმიზ გებოჭკი. აჲჯე ტაკიმეფეზთი ბისთერი. (პროфესჲონელი ვარ ბისთერი. ამატორი ბორტი. ალა ქემენჩე დო გუდასთვირი/ ტულუმიში ნენა ბოგნა შკულე, დულჲა ოხობუშქუმეტი დო ოსთერუშა მებულუტი.
მა 8 (ორვო) წანეჲი ბორტი. დიდეფე ჩქიმი კალა ბიპარამიტამტი. ნა ბიპარამითი კატა მუნთხა მებოჭარამტი. კატა წანაზ ოფუტე ჩქუნიშე ბულუტი. გოლაფეზ გობულუტი. ღალეფეზ, ოფუტეფეზ, გერმაფეზ გობულუტი დო ჰემ ლეტაფეში სურეთი გამაბიმეტი.
ჰაწი მუფე ბიქომ? (50) ჟურნეჩი დო ვით წანაშენ დონი ნა ოკობობღეფე სვარა გამაღუ შენი პჭარუმ. ნა ოკობობღეფეშენ სვარაფე გამაბიღა მინონ.
(2017) ჟურ ვიტოში დო ვიტო შქვითწანაში წანაღანიზ არ სვარა ჩქიმი ქო გამახთუ. ჰემუში ჯოხო “ უზერლერი თოზ ოლმასინ/ დოღუ ქარადენიზდე ჲაშ ალმაქ “ გებოდვი.
ჰაწითი აღნე სვარაფეშენი ნა ოკობობღეფე ბოდუზანამ. ჰა სვარაზ ართვინი დო არქაბიში კულტური დო фოლქლორი ოფშა ივასე. წოხლენური მუნთხანეფე მებოჭარამ. ალა სვარა გამიღუ შენი გეჭარეჲიუნონ. გობიწკედამ. ბძირა შკულე (2.) მაჟურანისვარა ჩქიმი გამაბიღარე.
ხოლო ჩქიმი ოფუტეში არ მუნთხანეფე მებოჭარაე. მა ნა პჭარი ლაზური დო თურქული შიირეფე მიღუნ, ჰაწითი პჭარუმ. ლაზური ნენაფეში თურქული მუ ითქфენ მებოჭარამ.
ნა ბიქომ დულჲა შენი “ნა მოხთაფეშენი ოკობღამ“ ბზოპონ.
ალი იჰსან აქსამაზი:მა ხოლო მიჩქინ, თქვან (ოშქენდაჲულვა ტექნიკური უნივერსიტეტიში) ოდთუ-ში მჯვეში ემექთარეფეშენ ართერი რეთ. ოდთუ-ს კომპიუტერიში სისტემი ოკიდუშა ჯუმუ ქუღუნან. ეშო მიჩქინ მა. აჲა მუნდეს ტუ? მუჭო დო მუნდეს გეოჭკით ოჩალიშისუს, ოდთუ-ს?
ქემალ ოზბიჲიკი:1975 წანაში ჩურუღაჲიში (15- იზ) ვიტო ხუთიზოდთუ-ელექთრონიქჰესაფ ბილიმლერი ბოლუმი -“ ბილგისაჲარ მერქეზიშ” დულჲაშე ქო გებოჭკი. ოჩალიშუ შენი კოჩი გორუმტეზ. მათი ბიდი. ნოჭარეჲი იმთიხანიზ (1.) მაართანი ქო გამაფთი. სუმ კოჩი ეჭოფუმტეზ. ნენათე, ნა ვეზ იმთიხანიზ “არ შვაჯი ნა დულჲაზ გჲოჭკასე თიშინერიკოჩი მინონან. ჰემუშენი სი ენნი ოღინე ჲედეღიზ მეგოჭარათე. “ მიწვეზ. ალა ჟურ თუთა გოლილუ შკულე თელეфონი მიღოდეზ დო მიჯოხეზ. მათი ბიდი დო ჰეგ დულჲაზ ქო გებოჭკი.არ წანა გოლილუ შკულე შეфი დობივი. ჭუტა ორა გოლილუ შკულე მუდირი დობივი.
ჰემ ორაზ,ბოლუმიზ მეკიდერი ბორტით. ოკულე რექთორლუღიზ მემოკიდეზ. ჯოხო ჩქუნითი ბილგი იშლემ დაირესი ბაშქანლიღი დივუ. ჰექ დიდო მენჯელი ბოჩოდინი. დიდო დულჲაფე პი. ხфალა ნა ბიჩალიშამ ბოლუმიზ, ვარ, ოდთÜ-ში კატა კელე მიჩინომტეზ. ჰემ ორაზ პეჯი ქარტალიში(კარტონი ) სისტემეფე ბიხმატით. მა ბულთი ნაბისთე შენი სერი ოჩალიშუ კაჲი მიწონტუ. სერი ჟურ კოჩი დულჲაზ ბივეტით. მათი ჩილერინა რენ დულჲაში მართეფეკალა მოფфხადიში ჰეჲა ოხოჲი მუშიშე ბოშქუმეტი დო მა ხфალა ბიჩალიშამტი. იზინიში ორა მოხთა შკულე ჰემთეფექ ჩქიმიშენი იჩალიშამტეზ დო მა არ თუთა ნა მიღუნ იზინი ჟურ თუთა ბიქომტი. ინტერნეტი თურქიჲე’შე ჩქუ მობიღით. წანაფე (1992)ვიტო ნჩხორო ოში დო ოთხო ნეჩი დო ვიტო ჟურტუ შკულე ქო მობიღით დორტუ. ალა ოღინე იხმარუ ჰემორაში ჯუმჰურბაშქანი თურგულ ოზალიქ ნა ვუ შენი “ რესმი გონწკუ “ (1993)ვიტონ ჩხორო ოში დო ოთხო ნეჩი დო ვიტო სუმ წანაში აპრილიში (25-იზ) ეჩი დო ხუთიზ ივუ. მა ჰემორაზ იდარი დულჲაფეში მუდირი ბორტი.
ემექლი ბივიტა შაქი ჰეგ (36) ეჩი დო ვიტო აშიწანა ბიჩალიში დო (2011) ჟურ ვიტოში დო ვიტო არწანაში ჩურუღაჲიში (15) ვიტო ხუთ ივუ შკულე დულჲაზ ოხობუშქვი.
ოდთუ- ში არ ჲერიზ ენნი დიდო, ნა იჩალიშუ კოჩი მა ბორე. ოჩალიშუშე ნა გჲოჭკუ ჲერიზ მუდირი ნა ივუ კოჩითი მა ბორე. “ბაშქან ჲარდıმჯıსı “ ნა ივუ ენნი ოღინენი კოჩითი მა ბორე.ემექლი ნა ბივი ბიდბ შენითი სავარა ქონოჭარი მიწუმენან. ჰემუშითი არ დიდი სვარა დივენ.
ალი იჰსან აქსამაზი: ირის ვა უჩქინ ალა, მა კაიხეშა ქომიჩქინ. თქვან ხორონიში მამგურაფალე რეთ. ეშო ფთქვათ ნა, აშო ფთქვათ ნა, ოშეფეთენ მამგურე ქუყოუნან ხორონიში სახას/ სფეროს; ეშო მიჩქინ. მუნდეს დო ნამუ დერნეღის გეოჭკით.
ქემალ ოზბიჲიკი: (1974)ვიტო ნჩხორო ოში დო სუმენეჩი დო ვიტო ოთხო წანაზ, ანქარა’ზ არქაბიში დერნეღი გედგეჲი ტუ. მუნთხანეფე იქომტეზ ხეშე ნა მუხთამან კატა დულჲაშე ხე მეჩამტეზ. წანაზ არ – ჟურ фარა დერგი გამიმეტეზ. წანაზ არ – ჟურ фარა ჭანდა იქომტეზ. ნა დოქაჩეზ ჲერიზ ოკიბღეტეზ დო ქარტალიში ისთეტეზ, ოქეჲი ისტეტეზ, თავლა ისტეტეზ.ოღინე ხორონი ისთერტეზ. ალა ორა გოლილუ შკულე ხორონი დოგურუ დიჩოდუ. მითიქ ვარ დოგურამტუ. დოლოქუნუ დო კუჩხეში მოდვალუთი ვარ დოსქიდუ დორტუ.
ჭანდაფეზ, ოკოფხეტით,ოღინეშენ ხორონი ნა უჩქინან ბოზო დო ბიჭეფექ ჟურ – სუმ პროვა იქომტეზ დო ჰეშო ისთერტეზ.
(1975) ვიტო ნჩხორო ოში დო სუმე ნეჩი დო ვიტო ხუთწანა მოხთუ შკულე ანკ არა’ზ ორჩაჲლილარ კულტური ჲარდıმლაშმა დერნეღი დობკოდით. მა ჰემუში კატა დულჲაფეზ ენ ოღინეში ბიჩალიში. ართვინ’იში ხორონი დო ბარი დოგურუ შენი, ქადირ მერიჩ’იზ ბუწვი. გეჭარეჲი თი ვარ ეჭოფუ. მოხთუ აჲდინლიქევლერ’იზ, გზაზ მელონდე “ საქათლარ ოქული “ ტუ. ჰემუში მუდირიში ჲარდიმჯი მართე ჩქიმიში დიდი ჯუმა ტუ. მჟაჯხა ნდღაზ ჰეგ ბულუთ დო ბიჩალიშამტით. არ წანა ჰეგ ბიჩალიშით. ართვინ’იში ოსთერუფე ქო დობიგურით. არ წანა შქულე მა ხოჯალუღიზ ქო გებოჭკი. ჰე მექთებიშენ ქო გამამოშქфეზ. ოჩალიშონი სალონი ვარ მაძირეზ. ჯავით ოზქოსიф დიდი ჯუმაში სითელერ’იზ დიდი ნჯალეფე ნა გამაჭუტეზ მაღაზა უღუტეზ. (ქერესთე თუჯჯარლუღი) კატა მჟაჩხაზ ჰეგ ბულუტით ორთალუღიზ, ნა რენ ნჯალეფე ბოდუზანამტიტ. ფქოსუმტით, ფხიმჩით დო ჰეგ ბიჩალიშამტით.
არქაბიში ხორონეფეთი ჰემ ორაფეზ “ ჰამოჲ “ დერნეღიზ, ნა დოგურამტუ მუსა ქაზıმ ოზბირინჯი (ჲუჯელ აღაბეჲი) არქაბიში დიდი ჯუმაშე ბიდი დო ბუპარამითი. ჰემუქ მოხთუ. არქაბური 4 ( ოთხო ხორონი ) დომოგურეზ. ჲუჯელ დიდი ჯუმა (1968) ვიტონ ჩხორო ოში დო სუმე ნეჩი დო ოვრო წანაზ ჲაშარ თურნა დო ჯენგიზ გუნალიქ, ნა ხორონეფე დოგურუ ბერეფეში დოლოხე ტუ. დერნეღი ჩქუნიქ მითიშენ გეჭარეჲი ვარეფჭოფით. ჲონეთიმიზ ნა ბორტით კოჩეფექ გეჭარეჲი ნა უნონ კატა მუთუ ჩქუ დოპით. ჩანდაფე პით. კულტური ჩქუნი ოკობიბღით დო ბღარღალით, ნენა ჩქუნი ბიპარამიტიტ. ხორონეფე ჩქუნეფე ბისთერით. ლაზური ბიბირით. კაჲი დულჲაფე პიტ.
(1978) ვიტონ ჩხორო ოში დო სუმე ნეჩი ნეჩი დო ვიტო ოვრო წანაშენ დონი ართვინ’იში ხორონი დო ბარიდო არქაბიში ხორონეფე დობოგურამ. ჰემორაშენდონი ვარ მობიშфაჯი. კატა წანაზ ნა უნონ ბოზო დო ბიჭეფეზ დობოგურამ. დოგურუ შენი ჰაქ შაქი მა გეჭარეჲი ვარ ეპჭოფი. ჯები ჩქიმიშენ გეჭარეჲი მეფჩი დო ნა მინონან კატა მუთუ ეპჭოფით. ჰა დოგურუზ ვარ ოხობუშქфი. ჰაწი
(2018) ჟურ ვიტოში დო ვიტო ოვრო წანაზ ბორეთ. ჰაწანაზთი ბოჩალიშაფამ.კატა მჟაჯხაზ ოკობიბღეთ დო ანკარა დიქმენ ქექლიქფინარიზ “ართვინიში ოხორის” დობოგურამ. ტეკაუდი ბივიშენდონი გუდასთვირი/ თულუმი დო აკორდეონი ოჭანდუ შენი გეჭარეჲი, ნა დიგურამან დო გეჭარეჲი ნა მოგამანფექ მეჩამან. მა ხოლო ნა დობოგურამ შენი გეჭარეჲი ვარ ეპჭოფუმ, ვარ ეპჭოფარე. ჩქიმი ხორონეფე ნენა დო კულტური სქიდაზ, დომიბაღუნ.
ნა ფთфი სთერი ოღინე ორჩაჲლილარ ქულთურჲარდიმლაშმა დერნეღი ბოჩალიშაფი, ოკულე თი ოდთუ – თჰბთ ( თურქ ჰალქ ბილიმლერი თოფლულუღუ ) ბოჩალიშაფი, “დაღარჯიქ“ ბოჩალიშაფი. “ Фოლქთურ-იზ” მებუშфელი. (1995) ვიტონ ჩხორო ოში დო ოთხო ნეჩი დო ვიტო ხუთ წანა მოხთუ შკულე გენკოლეჲი ნა ტუ ( გენკოლეჲი ვარტუ ალა, მუთუთი ვარ იქომტუ ) არჰავი დერნეღი ხოლო ქო გოჲინწკუ. მა მიჯოხეზ. ჰექთი ხოლო ქო გებოჭკი. არ წანა შკულე არჰავილილერ ვაქфი ქო გებდგით. ოჩალიშუ შენი მალთეფეზ დუღუნიში სალონი ნა ოჩილაშაპამტეზ ომერ, შენერ, ერდოღან ოზქაზანჩ ჯუმალეფეში ალთıნბაშაქდუღუნ სალონიზკატა მჟაჩხაზ საათი 10.00 -12.00-ის ბიჩალიშით. ჰემთეფეში ხაკკი ვარ მემაჩამენან. ჰექთი ხოჯალუღი მა პი.ოკულე “ ანქარა ართვინ დერნეღიქ მიჯოხუ. ჰექთი დიდო წანაფეზ ბოჩალიში.
ოკულე ოდთუ-ზ ნა იჩალიშამან კოჩეფეშენი გრუბი გებდგი. ჯოხოთი “ ოდთÜ – ფერჰოთ “ გებოდვი. ჰეთეფექ ჰაწი თი- კუჩხე მუთეფეში კალა აჲჯე ხალქ’ური ოსთერუფეისთენან.
ოდთუ-ში (60.) სუმე ნეჩი დოწანაზ, (2016 ) ჟურ ვიტოში დო ვიტო აშიზ, მიჯოხეზ, დიდი ოხორჯალეფე დო ქომოლეფე კალა არქაბიში ხორონეფე თულუმი/ გუდათსვირიკალა ბისთერით. ჰექთი ოდთუ – ჰთბთ – Фოსილლერ ჯოხოთე ბისთერთ.
ჟინ ნა ფთфი სთერი, მა ჰაწი კატა მჟაჩხაზ, ანკარაზ ართვინიში ოხორიზ ენნი ჟინ კატიზ ართვინიში ოსთურეფე დობოგურამ. ჰანწო (40)ჟურნეჩი წანა დივუ. ვარ ოხობუშქфი, ბურგულეფე ჩქიმიქ “დუბაღუნ” თქфანა შაქი ბოჩალიშაფარე.
ოდთუ-ში (60.) სუმე ნეჩი დოწანაზ, (2016 ) ჟურ ვიტოში დო ვიტო აშიზ, მიჯოხეზ, დიდი ოხორჯალეფე დო ქომოლეფე კალა არქაბიში ხორონეფე თულუმი/ გუდათსვირიკალა ბისთერით. ჰექთი ოდთუ – ჰთბთ – Фოსილლერ ჯოხოთე ბისთერთ.
ჟინ ნა ფთфი სთერი, მა ჰაწი კატა მჟაჩხაზ, ანკარაზ ართვინიში ოხორიზ ენნი ჟინ კატიზ ართვინიში ოსთურეფე დობოგურამ. ჰანწო (40)ჟურნეჩი წანა დივუ. ვარ ოხობუშქфი, ბურგულეფე ჩქიმიქ “დუბაღუნ” თქфანა შაქი ბოჩალიშაფარე.
ალი იჰსან აქსამაზი:აწი ტეკაუდი რეთ დო ხემბოში ვა დოხედურთ. ედო კულტურული ნოჩალიშეფე კალა იბოდერთ. მუ კულტურული დულჲაფე იქიფთ ნანანოღა ანკარას?
ქემალ ოზბიჲიკი:მა გეჭარეჲი, ნა ეფჭოფუმტი დულჲაშენ თეკაუდი ბივი. ალა ხოლო ბიჩალიშამ. ბერე ბორტიშენ დონი, ნა მებისადი დო მებოჭარი დო ნა ოკობობღეფე კატა მუთეფე ბოდუზანამ, ხოლო “ხორონი დო ართვინიში ბარეფე” ბოჩალიშაფამ. ხე ჩქიმიშენ ნა მულუნ დულჲაფე ბიქომ. ალა ჰაწი ნა ბიქომ დულჲაფეშენი გეჭარეჲი ვარ ეპჭოფუმ. ლაზური ნენაშენი ოკობიბღა შკულე ხე ჩქიმიშენ ნა მულუნ კატა მუთუ ბიქომ. ოკობიბღეთ, ბიპარამითამთ. მულუნან მიჲუჯამან. მა ნა მიჩქინფე მა ბზოპონ. მასტერი დო დოკტორანტი ნა იქომან კოჩეფექ მა მგორუმან – მძირომან. ჰემთეფეზ მებუშфელამ.
მანი-მანი ხოლო ოკობიბხეთ, ბიპამითამთ. მათი ბიპარამითამ დო ნა მიჩქინ მუნთხანეფე ბზოპონ. აჲჯე ოფუტეფეშენთი მიჯოხომან. ბულუ დო ჰემჲერეფეზთი ხე მეფჩამ. ანკარაზთი ორგანიზეფე ივენ. მებუშфელამ. ორა ივენ მა ბზოპონ, ორა ივენ ბიჲუჯამ. ალა ჰამთეფეში ტეკაუდი ვარ ბივარე. ჰაშოთე ბღუარე ნა კაჲი მიწონზ.
ალი იჰსან აქსამაზ: ქეთაბი თქვანიშენთი ბღარღალათ. ეშო მიჩქინ ქი, გამიჩქვინერი არ ქეთაბი გიღუნან. ქეთაბი თქვანის ჯოხონს ჟინდოლეფე მტვერი მო ივას!” ქეთაბი თქვანი მუნდეს გამიღინუ ნანანოღა ანკარას? აჲა ქეთაბითენ მუეფე ოგნაფაფთ მილლეთის?
ქემალ ოზბიჲიკი:ტეკაუდი ბივი შქულე ნა ოკობობღეფე ბოდუზანუზ ქო გებოჭკი. (320) სუმ ოში დო ეჩი საჲфალონი სვარა ქო გამაბიღი. ჰემუში დოლოხე (48) ჟურე ნეჩი დო ოვრო აჲჯეჭარეჲი ჩქიმი ქო რენ. დოლოხე წოხლე ნა ივეტუფე, ნა ზოფონტეზ დო უჯი ჩქიმითე ნა ბოგნი ქატა მუთუფე, თოლი ჩქიმითე ნა ბძირეფე მებოჭარი.
სфარა ჩქიმიში ჯოხო თურქული გებოდვი. ლაზი ნა ვარენფექთი ოგნან მინონტუ. ლაზური ნა მებოჭარი არ ჭუტა მუნთხანეფეში თურქულითი ( ნა ბიპარამითამთ სთერი ) მებოჭარი. სфარა ჩქიმი “ ქარინაჲაჲინევი “ (2016) ჟურ ვიტოში დო ვიტო ანშიწანაში ღისთინა თუთაზ ( არალიკის ) გამახთუ. ინტერნეტიშენ სვარა ნა გამიჩენ კატა ჲერიშენ ეჲიჭოფენ.
ალი იჰსან აქსამაზი: ქეთაბი თქვანიშენ არ მექთუბიშენ ქოდოვიგური ქი, თქვან ალამანი რუდიგერ ბენნიგჰაუსი ბეგი კალათი მანებრობა გიღუნან. აჲა მეგაბრობაშენთი არ-ჟურ ნენათენ ამბარი ქომომჩით, იყვენი?
ქემალ ოზბიჲიკი: მა (24 - 25) ეჩი დო ოთხო- ეჩი დო ხუთ წანერი ბივი შკულე ჩქიმდე მულუტეზ დო ნა ვა უჩქიტეზ მუნთხანეფე “ ჰაჲა მუ ნორენ ქო გიჩქინი – ქო გიღუნი? “ მიწუმეტეზ. ბერე ბორტიშენ დონი ნა ოკობობღი დიდო მუნთხანეფე ნა მიღუნ ქუჩქიტეზ.ჰემ ორაფეზ ჩქიმი შენი “სი დიდო წანერი ნარენ კოჩეფეშიშენ დიდო თიშინერი კოჩი რე” მიწუმუმტეზ. მა ონჯღორე მავეტუ. ალა ნა მიწვანორე ნენაფეთი მომწონდუტუ. წანაფე (1981) ვიტონ ჩხორო ოში დო ოთხო ნეჩი დო არ დივუ დორტუ. მბულორაზ ( ჰაზირანიზ ) ოთხო ( 4 ) თუთალონი მკულე ასქერლუღიშე ანთალჲა’შე ბიგზალამტი. ჰემ ორაზ ხორონი ანქარაზ ჯებეჯიში სტადიზ თუდე ოჩალიშენი ჲერეფე ტუ. ჰექ (100) ოშიკონაჲი ბოზო დო ბიჭიქ ბიჩალიშამტით.
ანკარა ულუსიზ არქაბური ლაზეფეში კოჩეფექ ნა ულუტეზ ლალე კაჰვესიტუ. რუდიგერ, ალმანჲაზ, ლაზური კჲურსუშიასისტანი ტუ დორე. ლაზეფექ ნა ისთენან ხორონეფე შენი თეზი იქომტუ დორე. ჰა დულჲა მუჭო ივენ, სო მაძირენ, მიქ დომოგურასე დეჲინე ალმანჲაზ ნა სქიდუნან არქაბური ქოჭეფეზ კითხუ დორე. ნა კითხუ კოჩეფექთი ჩქიმი ჯოხო თქфეზ დორე. რუდიგერიქთი ანქარაშე ქო მოხთუ დორე. რუდიგერის დიდო კაჲი თურქული დო ლაზური უჩქიტუ. გოჲიკითხუ დორე, “ მა არქაბური ლაზი არ კოჩი ბგორუმ. მუჩო მაძირენ?” რუდიგერიზთი არქაბური რენ ნა, ლაზი რენ ნა, ულუსიზ ლალე კაჰვეშა იდი. ჰეგ ჰე კოჩი ნა იჩინომზ მითეფე ქო ძირომ. “ უწვეზ დორე. რუდიგერიქ ლალე კაჰვეშე ქო მოხთუ დორე. ჩქიმი ჯოხო თქუ შკულე მანა მიჩინომ არ კოჩიქ “ ჰემუქ ჰანდღა ჯებეჯიში სტადიში თუდე ნა რენ ოჩალიშუში ჲერეფეზ ხორონ დოგურამზ. ჰეგ იდი ძირაე.” უწვეზ დორე. რუდიგერი მოხთუ დო მა ქომძირუ. მათი ნა უნონტუ მუნთხანეფე დო ბუწვი. რუდიგერ ხორონიშე დიდო ჲეთენექლი ტუ. ჰემუკალა კატა ნდღა ბიჩალიშით. ნა მულუნ მჟაჩხაზ ხოლო ჯებეჯი სთადიშე მოხთუ. ნა ბოჩალიშაფამაფე კალა ისთერუ. ბერე დო ბიჭეფე კალა იპარამითუ. არ მუნთხანეფე ბღარღალით. ნა უნონტუ კატა მუთუ დო ბუწვი. ნა ბუწვი კატა მუთუ ქო ნოჭარუ. მა არქაბურიშე ბიდი. ჰექშენ ანთალჲაშე ასქერლუღიშე ბიგზალი. ასქერლუღიშენ მოფთი შკულე რუდიგერიქ პოსტათე ლაზური ნა იჭარუ მუნთხანეფე მომინჯღონუ. მათი ჰემუზ მექთუბი მებუჭარი. (1984) ვიტონ ჩხორო ოში დო ოთხო ნეჩი დო ოთხო წანაზ ნა მომიჭარუ მექთუბიშენ ოკულე ჰემუგ ვარ მომიჭარუ, მა თი ვარ მებუჭარი. მა (1984)ვიტონ ჩხორო ოში დო ოთხო ნეჩი დო ოთხო წანაზ, ნა მომიჭარუ მექთუბი დოფშინახი. ნა მომინჯღონუ ხეთე ნა ვეზ არქაბურიში ქჲოჲი დო გოლაფეში ხარიტათი დოფშინახი. ხეთე ვეზ დორტუ მარა, ჟურ ქჲოჲიში ჯოხო აჲჯე ჲერიზ ვეზ დორტუ. მაჟურანეფე ირი ისა ტუ.
რუდიგერი(2002) ჟურ ვიტოში დო ჟურწანაზ ხოლო ანქარაშე მოხთუ დორე. არჰავილილერ ვაქфიშე მოხთუ დო ხოლო ლაზური ხორონი, ლაზური ნენა, ლაზური კულტური ნა მიპარამითასე თიშინერი არ კოჩი მოძირით თქუ დორე. ჰემინდორაზ ვაქიфიზ ნა იჩალიშამზ ბოზოქთი ჩქიმი ჯოხო მეჩუ დორე. “ ტელეфონი გობუმწკათ. იპარამითი.” უწუ დორე. ალა ჰემორაზ ჰემუ კალა ვარ ბიძირით. რუდიგერიქ ნა უნონტუ მუნთხანეფე მა ქომეფჩი. ალა ჰემუქ აჲჯე იპარამითამტუ. მა ჰემუზ “ ჭუბუტა ბერეფე კალა ჰაშო მოთ იპარამითამ, ჰემთეფექ ოკულე აჲჯე დულჲაფე ქო მეშულუნან კაჲი ვარ ივენ. “ ბუწვი დორტუ. ჰემუშენი ჩქიმი კალა ვარ იპარამითუ მიჩქინ / დოლომანგონენ. რუდიგერი ჰაწი ალმანჲაზ უნივერსითეზ ხოჯალუღი იქომზ დორე. არ – ჟურ ნა ჭარუ მუნთხანეფე ინტერნეტიზ ქორენ. მარა ნა ჭარუ ნენაფე ისა რენი? ჰეჲა ვარ მიჩქინ.
ალი იჰსან აქსამაზი:ქემალ ბეგი, ჩქვა კულტურული პროჟეფე გიღუნანი? მაჟურა ქეთაბი ოჭარუშა მერაღი გიღუნანი?
ქემალ ოზბიჲიკი:(2007) ჟურ ვიტოში დო შქვითწანაზ, Фუნდა ოზჲურთ’იქ ნა ვუ “ლაზლარ 4000 ჲილლიქ თარიჰ“ ჯოხონი ბელგესელიზ მებუშфელი. ნა მიჩქიტუფე ბუწვი. ლაზური ხორონეფეში ვიდეოფე გამიღუ. ბელგესელიში ინტერაკტიф დვდ -იზ ხორონეფე ჩქუნი რენ.
სუმ სვარა ნა გამაბიღარე კონარი მუნთხანეფე ქო მიღუნ. ჰაწი (2.) მაჟურანი სვარა გამიღუში დივუ. ალა ჰემუშენი დო მაჟურაფეშენი გეჭარეჲი მინონ. გეჭარეჲი ბძირა შკულე ჰეთეფეთი გამაბიღარე. ქო გამამიღასეჲი ვარ მიჩქინ. ანქარა’ზ ლაზი მართეფე კალა ოკობიბღეთ. ნა მიჩქინანფე ართიქათიზ მეფჩამთ – ებუჭოფუმთ. მა ხოლო ბგორუმ. ნა მაძირუ მუნთხანეფე ისა რენი გობიწკე. ისა ნარენფე მებოჭარამ. ჰამ დღალეფეზ სითი ძირომ. ინტერნეტიზ ისა რენი – ვარენი ნა ვარ მიჩქინ, არ მუნთხანეფე ოწირამან. ლაზური ნა ბიპარამითამთ ართიქათი კალა ბიჭკომეთ.
ქემალფაშა- ხოფა- არქაბი – ბორჩქა – Фინდიქლი – არდაშენ- ჩამლıჰემშინ – ფაზარ, ლაზური ნა უჩქინან კოჩეფეში ოფუტეფე რენან. აჲჯე ოფუტეფექ ნა ბიპარამითამთ ნენაფე ვარ ბოგნამთ. ჰაწი ლაზური ნენა დო კულტურითე გეჭარეჲი ნა მოგამზ მინთხანეფე ქო გამახთუ. ჰათეფე ისა დულჲა რენი, ვარ მიჩქინ. უჯიში ოფშა მუნთხანეფეთე ისა რენ სთერი ნოჭარამან ნა იკიხანეფექ ჰექ ნა ნიჭარუ მცუდეფეთი ისა დაწონენან. ჰემინდორაზ მცუდეფე ისა სთერი ქო ნიჭარენ. ვარ ოკობიბღათში, ნა მიჩქინან მუნთხანეფე ვარ ბიპარამიტამთში, ნა მიჩქინან ისა მუნთხანეფეთი ჩქუნი კალა ღურასე.
ჩქუ მუფე ბიქომთ? “სი ნა ზოპონ ისა ვარენ, მანა ბზოპონ ისა რენ. სი ვარ გიჩქინ, მა ქომიჩქინ. სი ისა კოჩი ვა რე, მა ისა კოჩი ბორე.” ბზოპონთ დო ორა გოლობუშქუმეთ. ჩქუნი დიდეფექ ჰამ დულჲა ვარ ოდუზანეზ დო დოღურეზ დორე. ჰემთეფეს ნა ვარ ახენეზ კატა მუთუთი ჩქუ ვარ ბიქომთ. ოხენუშენი ვარ,თი-ჩქუნიშენი,გეჭარეჲიშენიბიჩალიშამთ. ლაზურიშემუთუ ვარ მეფჩამთ. ბიჭკომეთ დოლაზურიკატამუთუბოღურინამთ. მა ჰაშო მაძირენ,ჯუმა ჩქიმი! ისა ბძირომი, ვარ მიჩქინ.
ალი იჰსან აქსამაზი:ქემალ ბეგი, მა შუქური გიწუმერთ. მა აჲა ინტერვიუთენ დიდო ვიხელი. ღორმოთიქთი თქვან გოხელას. გინონან ნა, ვოჩადინათ.თქვან ოთქვალუში ჩქვა ნენაფე გიღუნან ნა, ენთეფეთი მიწვით, მუ იყვენ! ღორმოთიქ ბერე-ბარი კალა პანდა გოხელას დო პანდა იხელით!
ქემალ ოზბიჲიკი: ლაზური ნენა, ნა ღურასე ნენაფეში ენნი ოღინე რენ, ჯუმა ჩქიმი. თიშინერი კოჩეფექ ვარ ოკობიბღით ნა, ნენა ჩქუნითი ღურასე. ჩქუთი ბღურათე. ლეტაშე გემორენანორე. ჰექოლენი კიჲანაშე ბიდათ შკულე, ღორმოთი ჩქუნიზ მუ ბუწვათე? ბიჭკომით, ბიჭკომით დო ორა დომაჩოდეზ, ბუწვათერი? მუ რენ დო ვარ ოკომართენან? ჰექოლენი კიჲანაშე მიქ მუ აღუ? ჩქუ მუ მაღანორე? ოკობიბღათ დო “მა” მოთ ფфათ;“ჩქუ”ფთქфათ.” მეფჩათ – ეპჭოფათ დო ისა მუნთხანეფე პათ მინონ. მახენანორე ჲი? დიდო კოლაჲი ვარენ. კარარეფეთე, მსქфალეფეთე, კაი ნდღალეფს ბიძირათ. ჰა ნა მებოჭარით მუნთხანეფე ნა იკითანენფეშე ღორმოთიქ ნუშфელაზ. ღორმოთიშე ნა დანდვეზ კარი მუნთხანეფე ღორმოთიქ დოვაზ.