3- Yilmaz Erdoğanik Ğarğalaps

“Çkunepe Soxumis dibargezdoren!”

Goʒ̆otkvala: Andğa ar musafiri, sumari komiqonun. Sumari çkimi ren Yilmaz Erdoğani. Beki emu giçkinan, bekiti va giçkinan, ma eya va maçkinen. Ama giçkit̆an ki, ma emu 1993 ʒ̆anaşen doni viçinop. Jurnali Ognişi ilkineri dğalepeşen doni, ma emu viçinop. Yilmaz Erdoğaniti rt̆u çkini k̆ala emindros… Ma eşo miçkin ki, Yilmaz Erdoğani ren k̆ap̆et̆i umçane Lazepeşen arteri. Mot amk̆ata nenape giʒ̆umert, giçkinani? Emu ren dido k̆apet̆i Lazi. Emuşeni ki, emus kuğun dido paği guri; hemi dido noseri ren, hemi k̆itxeri ren, hemiti dido cesuri k̆oçi ren. Xolo giçkit̆an ki, emus kuğun mskva sersi do ibirs muşi Lazuri t̆ekst̆epe. Şairi ren; gemabire ren. Lazepeşi ç̆k̆onepeşen arteri ren. Edo ma muşi k̆ala ar int̆erviu dop̆i. Siyasuri var, k̆ult̆uruli meselepeşen bğarğalit do mutu var. Ma emus k̆itxalape p̆k̆itxi do emukti mskvaşa do cumalobaşi gagnapaten nena gemiktiru. Aya int̆erviuşen ma dido xazi maqu do dido vixeli. Ma mepşven ki, tkvanti ixelaten, muşi notkvamepe ik̆itxatşi. Eşo visimadep. Ali İhsan Aksamazi.)
+

Ali İhsan Aksamazi: Yilmaz Begi; ipti biyografi tkvanişen bğarğalat, iqveni?! Sonuri ret? So dibadit, so yeçkindit? Miepeşen ret? Mi oğlepeşen ret? Namu nʒ̆opulapes, mektebepes ik̆itxit? Mu dulya ikipt̆it? Ma miçkin, tkvan t̆ek̆audi ret. Aʒ̆i mu dulya ikipt? Çileri reti? Berepe giqonunani? Sonuri ret do aʒ̆i so skidurt? Amk̆ata dulyapeşen ambarepe momçit!

Yilmaz Erdoğani: Çkun Menthelişe na moptit ora, gamak̆vater varen…Doğaniş miʒ̆umernan ela he k̆inçi
doğanik̆al mo pşinomt... Harzemşax Mapalobas, Mapaşk̆el naren k̆oçepeş salt̆at̆iş t̆ot̆is Ertugan uʒ̆umert̆ezdoren… He Mapaloba moyktuşk̆ul, çkunepe Soxumis dibargezdoren…Ok̆aşxe K̆azaxişi ti ezdimuş oras, çkim didi p̆ap̆ul Urusiş Çariş Ataman t̆udoren…Tiz ezdimuş na ant̆aluşen, xol Çariş Xazinaşi Bak̆ani/ minist̆ri cuma muş Frenk Ali k̆ala 1700 ʒ̆anaşi gverdas Lazonaşe moxtezdon do Pilarget na uʒ̆umernan; Artvin- Arhavi vana Noğa na uʒ̆umernan andğaner kalama ela dobadonas, haʒ̆iner Menthelis oxorep k̆odes, ko dibargesdoren. Ma he mskvanobas dobibat… Xut da do cumaş, sum biç̆işen en ç̆ut̆a ma bor…

He Ertuganiş tkvala ikturudoren do ağaniş oras Erdoğan divudon…

Xut ʒ̆aner bort̆işk̆ul Adapazarişe moptitdoren… Mektebep hek bik̆itxi…ʒ̆ana 1967 ivuşk̆ul hekişen İzmirişe Salt̆at̆iş nʒ̆opulaşe bidi…

ʒ̆oxlener nenate “geçer” gamapti he Nʒ̆opulas..Haʒ̆ t̆ek̆aud bor… Kogiçkin orvo ʒ̆ana tiyat̆ro do Tiyat̆roş Nʒ̆opula miğut̆u… Si na moxti K̆adikoyis...Coxo “Tiyat̆rognit”  gebodvidort̆un…

Çiler bor…Ar bozo myonun het Hollandur ar k̆oçik̆al ko gamaxtu…Hek skidun… Açkva Motabozo komyonun…
Haʒ̆ tiyat̆ro do filimepeşen senaryo p̆ç̆arum... Açkva Lazur Kitabep do Laz-Kolkhis (K̆olxeti) Maparobaş p̆ot̆ener henerep let̆as gambiyonam.

Ali İhsan Aksamazi: Yilmaz Begi; tkvan askeri, salt̆at̆i ret. T̆ek̆audi ret, ama xoloti k̆apet̆i k̆oçi ret. Ma xolo gk̆itxat ar k̆itxala mcveşi orapeşen, 1974 ʒ̆anaşen. Ma emindros (14) vit̆o otxo ʒ̆aneri vort̆i ama, tkvani grevişen ambari komiğun… Tkvan majura manebrape tkvani k̆ala ar didi p̆rot̆esti qvit , 1974 ʒ̆anas. Aya rt̆u çkineburi askerepeşi ilkineri do k̆ap̆et̆i grevi nananoğa Ank̆aras. Muşeni rt̆u eya didi grevi? Edo zaferiten gamaxtiti eya grevişen? Ar-jur nenaten, nena gemiktirit; iqveni?!

Yilmaz Erdoğani: Ma hemoras mt̆inerişen ağan gobiktidort̆un... Mt̆iner na bort̆i oras, mupe p̆i var matkven… Ela dido gunže ora do sva unon...

Af gamaxtuşk̆ul, Malat̆yaşen İst̆anbolişe ko mimidves... Hekşen Ank̆araşe bidi...Çkimde k̆ata menabrepek isa do şkurna na var uğun k̆oçiş tolite moʒ̆k̆ert̆es..He grevis na mint̆espe var emaç̆opines.

Ali İhsan Aksamazi: Yilmaz Begi; beki namtini, bazi mak̆itxalepe çkinepes açkinen, bekiti namtinepes va açkinen; ama ma k̆aixeşa komiçkin. Tkvan maç̆arale ret do gamiçkvineri ketabepeti kogiğunan; eşo miçkin. Entepeşen arteriti xes komiğut̆u… Muk̆o gamiçkvineri ketabi giğunan? Edo aya ketabepeşi tema mu ren? Miçkin Lazepeşi mcveşi ambarepeti ç̆arupt̆it… Muepe ç̆arupt? Ma xolo miçkinan ki, tkvan onç̆eloni, oint̆eresoni t̆eorepe kogiğunan Lazepeşi tarixişi jin. Mu iqven, ç̆it̆a-ç̆it̆a, ar-jur nenaten aya k̆itxalepes nena gemiktirit. Majurapekti iguran.

Yilmaz Erdoğani: Xut kitab miğun, ç̆arer... Jur naren şiiriş kitabi ren... Ar naren siyasetişi kitabiren... Majura jur narenti N3a do n3aş utku nenapeş kitabeperen... Andğalepes boçodinam do ʒ̆anaşe eçi do jur  (22) Kitap çkva gamabiğar..Hentep ir Lazepeş Tarix do Nuhiş k̆uçxe na dodgu Kalamaşe oxtimuş kitabep ivasen... Ma vit şilya (10.000) svaraşen dido na p̆k̆orobi ʒ̆oxlener Lazepeş dulyap do henerep, elemižin oxoris... Çkun nomuru3xenis na gamabiği mak̆inak̆al ok̆ok̆limer, xol he svas Nuhiş irişen oğine na vu oxvamuş direğepet kobžir...Lay dolox na meşužin gomugvaler Demirep munoren haʒ̆ Bozo çikimik Avrup̆as ožiyasen do oxiʒ̆onasen…Ma m3xade  dulya haya miğun

Ali İhsan Aksamazi: Yilmaz Begi; ma miçkin, mtel Lazepe vatanp̆erveri, p̆at̆iot̆i k̆oçepe renan, tkvanti eşo; p̆at̆riot̆i ret. Turkiyeşi p̆at̆riot̆i voret. Emuşeni ki, çkin aya vatanişi berepe voret. Ginon Osmanli-Rusuli Harbis, ginon İstiklalişi Harbis, çkin p̆anda mxuci mepçit aya vatanis. Ama giçkinan ki, TRT̆-k Kurduli nenaten ç̆andinap 7/24 ar ndğas, 366 dğas ar ʒ̆anas. Aya reva reni Lazuri nenaşa. TRT̆-k Kurduli nenatenti ç̆andinas; Çerkesuli nenatenti ç̆andinas, Lazuri nenatenti ç̆andinas. Eşo va reni?! Tkvan mu isimadep aya temaşi jin. Hele eyati miʒ̆vit do çkinti vognat.

Yilmaz Erdoğani: Ar oras feysbuk̆is gamap̆ç̆aridort̆un…Kurdiş nena oki Laziş nenaş mraleriren, hemoras hemuşen oğine Lazur tkvalapes sva meçamt̆es... İsa varen na ikoman... Kurdiş nena; Misirişen gamoşkveşk̆ul Lazonaşe na var goyktu Mitanni Mapalobaş k̆oçepek, hekun nenak̆al nena mutepeş ont̆aesşk̆ul gamaxtu… İr oras bzop̆on isa varen TRT̆ na vu he muntxa…Lazur Nena; ʒ̆oxlener na geylu At̆alant̆isiş  nenaren...Muç̆o tol mokişmernan, var oxoboʒ̆on. Pa aşkurnenan... Sot Lazepekti ti kezdanoren ya do... Çku heşo mut p̆ot̆e na var bit̆t̆urit, var ti uçkinan.

Ali İhsan Aksamazi: Yilmaz Begi; giçkinan, Lazepe didopeten Turkiyes skidunan. Lazepe Gurcistanisti skidunan ama, dido va renan; ç̆it̆a nufusi kuğunan Gurcistanis. 30 (eçi do vit) ʒ̆ana ʒ̆oxle, çkin entepeşen ambari va miğut̆es, entepes çkinden ambari va uğut̆es. Aya dulyape ekoni-akoni yasaği rt̆u. Aʒ̆i artikartişen ambari komiğunan. Hemi gzalepe genk̆ileri va ren, hemiti int̆ernet̆ik sinori va içinops; k̆ult̆urik do nenak sinori va içinops andğaneri ndğas. Edo ma tkvan gk̆itxaten ki; Gurcistanişi Lazepes Lazuri nena k̆aixeşa uçkinan, ğarğalapan do ç̆arupan do p̆olifonuri ibiran; Lazuri musik̆aluri k̆orope kuğunan; aya komikçin, jur fara ek vort̆i. Mara Akonuri Lazepes Lazuri k̆aixeşa va uçkinan; va ğarğalapan. Edo didos Lazurişi oç̆aruşen ambari va uğun. Aya xali şeni muepe gatkven? Muepe isimadept?

Yilmaz Erdoğani: İrişen oğine Lazepek ar nenate ip̆aramitanon do ç̆aranon…Hemuşen ok̆oxfer na varen Lazur Nenas mebavnaten… Ma na bzop̆on, Dumezili na uʒ̆umernan, “Lazes Contes” gedver kitap na ç̆aru k̆oçis meyucininon boret… Ermenur-Urumu do Turkul ç̆ut̆a vana çkar uk̆atu Lazuri Nena ren uok̆oxu... Haya ar... Jur; Lazepe çkun dido Çxvindis mopsimeri  renan! Mit var moʒ̆onan... Uçvaşk̆ulet var megiyucaman... Arhaviş coxo andğati Arkabişen moxtu... P̆ap̆ulik heşo tkudort̆un ya zop̆onan do Arhaviş coxo ʒ̆oxlener oras Paganiş oxvamus na molaxen Ğormotiş coxoren ma buʒ̆vaşk̆ul, ti goloktaman… Na uçkin k̆oçis niyucinen... Hemuş oğine var goližinen..!! Ko giçkin ma hantep p̆at ma do mopti Ognişe... Domaxenesi.?! Var...Gur momişkvines do ma momt̆ines.

Ali İhsan Aksamazi: Yilmaz Begi; andğaneri ndğas, Lazi gamantanerepe 1993 ʒ̆anaşen daa dido koren. Edo dido mskva dulyapeti ikipan. Beki ambari giğunan. Ama artikartis mxuci va meçapan. Aya k̆ai va ren. Tkvan aya xali şeni muepe izmont?

Yilmaz Erdoğani: Mdğora hantepeş bip̆aramiti dort̆un... Memiyuc, Ancinsan Cuma!! Çkim gemasu  ir ya haya t̆u... Muntxana p̆i, var ivu... Çkun K̆oçepek Kçinerepeşe majuralepeşen elax dudgitunan... Hemoras si megatxozat ya uʒ̆umer, sal do lalister kamadgitunan… Haya notimonişe var moxtaşakis, mut na p̆aten; He mele elažin!!

Ali İhsan Aksamazi: Yilmaz Begi; ma miçkin ki, tkvanti giçkinan, eşo miçkin. Noğa Sakaryaşi muhaciri Lazepek xe-ok̆ok̆limeri ar derneği gedges. Edo aya derneğik Lazuri do Gurculi nenapeşi k̆ursepe gonʒ̆k̆u. Ma eşo visimadep ki, aya k̆ursepe renan dido pelaperi do mskva. Tkvan mu isimadept aya ambarepeşi jin?

Yilmaz Erdoğani: Cuma, he na ves dulya dido xilli
dulya ren... Ela mitik mitiş gecginuşen oç̆aron (k̆alem) var ixmaru na!! Anipse çkim Gani Erdoğanit hentepes unt̆alun..

Ma na minon isa do mutus na ğirt̆asen ar dulya na vanon ren... Mebuşfela ma do xepe gobinʒ̆ik lay xvama ok̆omixves...Ğormotik gzape k̆ay dudvas; he Cuma do Dalepes…Xol unt̆aşkul mebuşfelar... Mitişe hay doʒ̆oner var bor..Gobuxti oxoşkver nenate na gamirurasen irk̆oçis..!!

Ali İhsan Aksamazi: Yilmaz Begi; ma xolo komikçin, tkvan şairi ret; şiirepe kogiğunan. Birapaşi t̆ekst̆epe kogiğunan. Mskva sersiti kogiğunan do mskvaşa Lazuri ibirt? Muk̆o ʒ̆anapeşen beri Lazuri şiirepe çarupt do ibirt? Muk̆o Lazuri şiiri giğunan?!

Yilmaz Erdoğani: İsa svas k̆uçxe koyobažgi... Ho... Şair bor… Turkul... Zuğauçaş tkvala do Lazebur şiir p̆ç̆arum... K̆ata ndğas iriş ožiyamu (ornek) Feysbuk̆iş svaras geboxunam. K̆ay ç̆arum-K̆ay ik̆itxom ya zop̆onan pa şiir na ptkvister ožiyamu ivas ma do p̆ç̆arum..Hakşakis na p̆ç̆aripe xutoşi k̆onar divu miçkin pa ar svas dodviner varen… Feysbuk̆iş svas şinaxeriren…

Hakşen k̆ata Laz do Gurci-Kartvel vana Çerkes do Abaza mintxa naren ʒ̆oxlener (K̆olxetiş) Kolkhisiş monomskide hentepes iris  selam mepçam do k̆vaşen gobaxvel !! Gogixtit Cumalepe… Skidas K̆irğanişakis Lazep!!

Ali İhsan Aksamazi: Yilmaz Begi; ma tkvan şukuri giʒ̆umert. Emuşeni ki, mskvaşa nena gemiktirit k̆itxalepes. Otkvaluşi çkva mutu giğunan na, hele entepeti miʒ̆vit. Lazuri ninoba şeni, Lazuri nenaşi oskedinu şeni p̆rojepe giğunani? Allahik bere-bari k̆ala p̆anda goxelan do 3aşa yextit; pimpili dixaşa.

(22 XI 2018)